Een half jaar geleden leerde ik op een congres te Brussel – in het kader van de hervormingen in het deeltijds kunstonderwijs – waar ik als spreker  uitgenodigd was Toinette Loeffen kennen. Een bijzonder strijdvaardige dame. Vorige maand mocht ik het slotdebat leiden op een studiedag die ze organiseerde over “inclusieve kunst” op de hoge school in Utrecht. Hier een fragment uit wat ze me schreef en bijzonder trof: “Met de zorg is het misschien wel net als met veel ouders en kinderen. Ouders willen graag zorgen, doen dat met veel liefde en overgave maar beschouwen kinderen als hun bezit en eigendom. Ze hebben dromen en verlangens van wie hun kinderen moeten worden en zijn teleurgesteld over wat ze niet zijn. Ze realiseren zich niet dat dit projecties en eigen angsten zijn om de verlangens die ze zelf niet durven leven. Hierdoor kunnen ze niet zien wie deze kinderen zijn, wat ze komen brengen en wat ze van hen kunnen leren. Om te kunnen zien wat kinderen ons kunnen komen brengen moeten we durven loslaten, verdwalen, onzekerheid en angsten onder ogen zien en onze eigen verlangens gaan leven. Als we goed kijken en ons durven laten verrassen zullen we trots zijn omdat ze zoveel meer zijn dan we ooit hadden durven denken en hopen. Anais Nin zei ooit: ‘We zien de dingen niet zoals ze zijn maar zoals wij zijn!” Dat geloof ik ook.