Virtueel theater? Bestaat het? Kunst en digitalisering? Drie jaar geleden maakte ik voor HETPALEIS, Paola246. Wie op zoek gaat naar Paola246, komt terecht bij een serie filmpjes met een tienermeisje in de hoofdrol. Ze zit in haar kamer en vertrouwt de virtuele bezoeker haar gedachten toe: ze is op zoek naar haar verdwenen moeder. Zo op het oog lijken het alledaagse opnamen met de webcam van een computer. Maar Paola246 was een zorgvuldig geënsceneerde internetsoap, gemaakt in 2007 door mezelf en Stefan Kolgen in Opdracht van HETPALEIS. Voor het eerst speelde een voorstelling alleen op het internet. Publieksonderzoek maakte duidelijk dat 12 procent van de bezoekers van HET PALEIS alleen de internetsite bezoekt en niet de voorstellingen. Met die groep in gedachten wilden we nagaan hoe ver je kunt gaan binnen de virtuele theatermogelijkheden…
Zo ontstond het idee een virtuele voorstelling te maken, geïnspireerd op het YouTube-fenomeen Lonelygirl15. Het productie- proces was eenvoudig. Ik schreef het script over het meisje, haar vader en een onbekende moeder, en in het huis van een collega werd een tienerkamer ingericht voor de actrice. Bij de lancering van het eerste filmpje op YouTube hebben we twee invloedrijke bloggers op de hoogte gesteld die reclame maakten voor Paola246. Ook verschenen er foto’s van het meisje op sites als flickr.com en twitter.com. Daarbij hebben we in het midden gelaten of het om fictie of realiteit ging. Dit wakkerde de nieuwsgierigheid flink aan. Men vroeg zich zelfs af: zit er een politieke partij achter? Zou het een marketingstunt zijn?
Paolo leefde dag en nacht. Samen met Stefan Kolgen liet ik ruimte om in te spelen op suggesties van de online bezoekers. Zo was er een vrouw met pleinvrees die zich in het meisje meende te herkennen. Maar ook een man die zich aandiende als ‘oom van Paola’, die spontaan een nevenverhaal schreef.
Het initiatief trok steeds meer belangstelling, met als hoogtepunten 14.752 bezoekers op YouTube en 14.000 en 27.881 bezoekers op respec tievelijk 123video.nl en een skynet weblog rond Paola. Ook de media pikten de internethype op. Zo kopte het dagblad De Standaard: ‘Wie is Paola246?’ Ook De Morgen, de Gazet van Antwer- pen, Hypechannel, PureFM en Radio Klara besteedden aandacht aan het fenomeen. Toen eenmaal bekend was dat Het Paleis achter deze filmpjes zat, ebde de hype stilletjes weg. Maar de internetsoap kreeg een trouw publiek, dat graag mee richting gaf aan het verhaal.
Ter afsluiting werd voor spelers en publiek een meet and greet georganiseerd in het gebouw van Het Paleis. Ook was er een fysieke ontmoeting tussen Paola en haar moeder, die eveneens werd gespeeld door een actrice. Dit speelde in de FNAC, een keten voor multimedia en literatuur. Net als in het televisieprogramma Opsporing Verzocht verscheen de moeder eerst op verschillende videoschermen en daarna stapte ze ‘live’ de winkel binnen. Dat was een zeer ontroerend moment omdat actrice Silke Becu daar niet op bedacht was en spontaan geëmotioneerd raakte. De vraag of iets fake is of echt doet zich vaak voor op internet, en kreeg bij Paola246 een extra dimensie omdat het om een initiatief van theatermakers ging.
In de theaterwereld is een virtuele theater- productie is een zoektocht naar publieks- verbreding. Hiermee is een nieuw en heel gevarieerd publiek aangeboord dat in leeftijd varieert van vijftien tot zestig jaar. Tot nu toe worden virtuele kanalen als promotiekanalen beschouwd maar het zouden effectieve dragers kunnen zijn van een theaterproductie. Paola246 heeft een discussie losgemaakt rond onlinetheater en theater voor een virtueel publiek. In zekere zin is deze vorm van theater revolutionair. Dankzij de opkomst van de virtuele wereld is er de kans dat straks ook binnen de theaterkunst een nieuw genre ontstaat. De gemeenschappelijke beleving van een publiek dat in het theater een reële theater- voorstelling ziet, maakt achter het computer- scherm immers plaats voor een interactieve een-op-eenervaring. Wie zet de volgende stap?